Sint-Janskerk

Peter Paul Rubens (1577-1640)

De aanbidding der wijzen

Publiek Domein

Sint-Janskerkhof 1, Mechelen

Mechelen is een stad op mensenmaat waar je heerlijk te voet van de ene historische kerk naar de andere kan flaneren. Het is ook een stad met een rijk verleden waarvan de vele topkunstwerken nog getuigen. Dat is in de Sint-Janskerk zeker zo. Niet alleen is er De aanbidding der wijzen door Peter Paul Rubens te zien, ook zijn er in de toren unieke veertiende -eeuwse muurschilderingen verborgen.

De aanbidding der wijzen, Pieter Paul Rubens

Publiek Domein

Sint-Janskerk

De Sint-Janskerk of voluit Sint-Jan Baptist en Evangelist, dateert uit de vijftiende eeuw en is opgetrokken uit witte zandsteen. In 2008 ontdekt het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed toevallig veertiende -eeuwse muurschilderingen achter de orgelkast, op de eerste verdieping van de toren. Het zijn geen fragmenten, maar twee unieke, grote kunstwerken die Sint-Christoffel en Sint-Joris voorstellen. De muurschilderingen kan je alleen met een stadsgids bezoeken.

De aanbidding der wijzen

De parochie van de Sint-Janskerk was lange tijd een van de rijkste van Mechelen. Daardoor zijn er heel wat schatten in de kerk te vinden. In het altaar schittert een fameuze barokke triptiek van Peter Paul Rubens. Het middenpaneel is De aanbidding der wijzen, links zien we De doop van Jezus en rechts De heilige Johannes op Patmos. Achter de zijpanelen zit een mechanisme om de schilderijen om te draaien, zodat alle taferelen zichtbaar zijn.

De Heilige Veronica - Gaspar de Crayer

De meeste roem verwierf De Crayer met zijn religieuze werken. De consolidatie van de Habsburgse macht na het afsluiten van het Twaalfjarig Bestand ging gepaard met een katholiek offensief: er werden nieuwe abdijen, kloosters en kerken gesticht en de oude, waarvan vele nog steeds wachtten op herstel na de godsdiensttroebelen van de vorige eeuw, werden vernieuwd. Voor De Crayer was dit een prachtige opportuniteit om verder uit te groeien tot één van de voornaamste schilders van religieuze taferelen. Volledig in de geest van de Contrareformatie lag de focus hierbij op heiligenlevens en scènes uit het Nieuwe Testament. Door zijn faam en goede connecties ontving hij tal van opdrachten uit de hele Zuidelijke Nederlanden en zelfs daarbuiten. Het schilderij in de Sint-Janskerk van De heilige Veronica (ca. 1622) beaamt zijn meesterschap in de religieuze kunst. In de sterk uitgevoerde compositie van het werk, houdt Veronica een doek vast en probeert deze aan de vermoeide Jezus te geven om zijn zweet en bloed af te vegen. Jezus kijkt haar zijdelings aan en lijkt bijna te bezwijken onder het kolossale kruis. De spanning in het tafereel is om te snijden en vormt het toonbeeld van een ervaren manier van verbeelden.