Mechelse Meesters en Meer

...en omgeving

97 meter. Ook al is de Sint-Romboutstoren 70 meter minder hoog dan oorspronkelijk gepland, de indruk blijft verpletterend. Al sinds de 13de eeuw domineert de toren van de kathedraal het stadsbeeld van Mechelen. Tussen jou en de torenomgang liggen liefst 538 trappen, maar die inspanning loont de moeite. Onderweg bewonder je twee monumentale beiaarden, en boven word je beloond met een fenomenaal uitzicht. Als je goed kijkt, zie je zelfs de bollen van het Atomium blinken.

In de Sint-Romboutskathedraal vind je het schilderij 'Christus aan het kruis' van Antoon van Dyck. Ook de werken van Michel Coxcie, Gaspard de Crayer en Abraham Janssens zijn toppers. Absolute pronkstuk is het hoofdaltaar uit 1665 van Lucas Faydherbe.

Tip: 

Mechelen is de wereldhoofdstad van de beiaardmuziek. De Beiaardschool vlakbij de kathedraal geniet dan ook faam van Amerika tot Japan. Over beiaard gesproken: in de Sinte-Mettetuin achter de school loop je een mobiel exemplaar tegen het lijf. Meer weten? Dat kan met de podcastwandeling ‘Heavy Metal Route’.

Tip: 

Honger gekregen van je klim naar de toren? De culinaire route ‘Mond vol Mechelen’ zet de tanden in de Bourgondische geschiedenis van Mechelen. Twaalf Mechelse smaakmakers koken hedendaags met ingrediënten die in de 16de eeuw reeds gebruikt werden. Wat dacht je bijvoorbeeld van een vegan renaissanceburger bij Funky Jungle? Of van een romige kaas met korianderzaad en vijgen bij Schockaert? 'Moge uw maaltijd u welbekomen' zou een Bourgondiër indertijd zeggen.

Van de wonderbare Rubens naar de Haverwerf

Peter Paul Rubens hoeven we jou vast niet voor te stellen. De Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk pakt uit met een meesterwerk van de grootse kunstenaar: ‘De wonderbare visvangst’. Dit monumentale drieluik, geschilderd in opdracht van de vissersgilde, ontsnapte op wonderbare wijze aan vernieling tijdens WO II, toen een Amerikaanse bom een deel van de kerk in de as legde.

Tip: 

De mooiste foto van je bezoek aan Mechelen neem je op de Haverwerf. Daar staan drie kleurrijke huisjes: eeuwenoud, fotogeniek en populair. Let je ook op de barokke gevel van Sint-Jozef, zoals het linkse pand heet? De krulvormige versieringen, typisch voor de Mechelse barok, verraden de invloed van Lucas Faydherbe.

Tip: 

Verplaats je je liever op het water in plaats van ernaast? Scheep dan in voor een boottocht op de Dijle. Onderweg vertelt de schipper  boeiende verhalen over de vele bezienswaardigheden in Mechelen en de rijke geschiedenis.

Tip: 

Ook de Haverwerf is een pleisterplaats langs de culinaire route ‘Mond vol Mechelen’. Hier vind je The Cacao Project van Pieter Vaes. De chocolatier creëerde een praline in de vorm van een glanzende kever - een knipoog naar het exotische rariteitenkabinet van Margareta van Oostenrijk.

Van Lucas Faydherbe naar het Rubenskasteel

Wat Peter Paul Rubens betekende voor de schilderkunst, dat was Lucas Faydherbe voor de beeldhouwkunst. De indrukwekkende reliëfbogen onder de koepel van de Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijkbasiliek komen van zijn hand. Deze leerling van Rubens stond ook in voor het ontwerp van de kerk.

De basiliek kan zich beroemen op een uitzonderlijk rijk kunstpatrimonium, waaronder religieus meubilair en textiel. Neusje van de zalm is het 18de-eeuws antependium - de bekleding aan de voorkant van een altaar - dat beschermd is als Vlaams topstuk.

Dat Faydherbe van vele markten thuis was, merk je ook in de Kruidtuin, het park naast de kerk. Hij tekende in 1600 het voorgebouw en de stallen. Opdrachtgever: de commanderij van Pitzemburg, indertijd eigenaar van de tuin.

Tip: 

De werken van Rubens vind je in Mechelen, zijn woning vind je erbuiten. Een steenworp verderop - in het charmante dorpje Elewijt - staat het Rubenskasteel. De meester kocht het gebouw in 1635 en liet het prompt ombouwen tot een kasteel in Vlaamse renaissancestijl. Vanaf hier fietsen naar dit historische plekje? Dat kan via de knooppunten 57 – 64 – 58 – 54 – 61 – 19 – 49. 

Van de jezuïeten tot de Wintertuin van de Ursulinen

Sint-Pieter-en-Paul is de kerk van de gelijknamige parochie. Maar aan de wieg van dit imposante barokgebouw staat de jezuïetenorde, die in 1670 de eerste steen legde. Zij maakten van de kerk een pareltje. Dat merk je bijvoorbeeld aan het absolute pronkstuk: de preekstoel in eikenhout, vervaardigd door beeldhouwer Hendrik Frans Verbruggen.

Tip: 

Vanaf de Sint-Pieter-en-Paulkerk fiets je in een klein uurtje naar de Wintertuin van de Ursulinen. Dat tochtje op de trappers via de fietsroute Mechelen-Wintertuin beloont je met een unieke ervaring. Achter de muren van een voormalig meisjespensionaat tref je immers een prachtige art-nouveau wintertuin.

Tip: 

De culinaire route ‘Mond vol Mechelen’ - waarbij twaalf Mechelse smaakmakers lekkers van nu bereiden met ingrediënten uit de 16de eeuw - houdt ook hier halt. Bij ijssalon Gauthier smul je van roomijs met stukjes gestoofde appel en venkel.

In de voetsporen van Erasmus en Thomas More

In de late 15de en begin 16de eeuw was Mechelen de bestuurlijke en juridische hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden. Edelen, kunstenaars, filosofen en wetenschappers vestigden zich in de stad aan de Dijle, die door Margareta van Oostenrijk in 1507 tot centrum van de macht was gepromoveerd.

Hof van Busleyden doet de bloeiende Bourgondische geschiedenis van Mechelen in al haar glorie uit de doeken. Je bewondert hier onder meer unieke muurschilderingen uit de renaissance. In de gangen waar jij nu wandelt, wisselden denkers als Thomas More en Erasmus met elkaar van gedachten. Fascinerend, toch?

Tip

Ook gastronomisch was Mechelen in de 16de eeuw de hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden. Vanuit alle windstreken kwamen nieuwe ingrediënten, kruiden en gerechten de keukens binnengewaaid. De culinaire wandeling ‘Mond vol Mechelen’ brengt Mechelse smaakmakers uit die tijd tot leven in nieuwe gerechten. Meer proeven? Klik op de link en geniet.

Barok is troef

Het rijke verleden van Mechelen is een hoorn des overvloeds voor kunstwerken van topkwaliteit. Stap de Sint-Janskerk binnen, en: je staat alweer oog in oog met een topwerk. ‘De aanbidding der wijzen’ is een triptiek die het indrukwekkende vakmanschap van Peter Paul Rubens in de schijnwerpers zet. Let maar eens op het middenpaneel, waar het licht van Jezus subliem op de gezichten van de bezoekers schijnt.

De kerk biedt nog meer fraais. Bij de restauratie kwamen uitzonderlijk goed bewaarde muurschilderingen uit de 14de eeuw aan het licht. Het loont dus zeker de moeite om de trap te nemen naar de eerste torenverdieping, voor een bevoorrechte blik op de heilige Christoffel en de heilige Joris.

Tip:

Zin in nog meer barok? Om de hoek van de Sint-Janskerk vind je de Grote Markt, met barokke gevels aan elke zijde. De huizen in de IJzerenleen zijn dan weer neobarok van stijl, opgetrokken na de vernielingen van de Eerste Wereldoorlog.

Tip: 

Uiteraard maakt ‘Mond vol Mechelen’ ook een culinaire stop op de Grote Markt. Hier ben je welkom bij Philip’s Biscuits, voor een vergeten Mechels stadskoekje. Dat wekten de bakkers opnieuw tot leven met ingrediënten die al gebruikt werden in de 16de eeuw.

Onverwachte pracht

Beoordeel een boek niet op zijn kaft. Het bekende Engelse gezegde past de 14de-eeuwse Sint-Katelijnekerk als een handschoen. De gotische kerk toont zich bescheiden aan de buitenkant, maar binnenin kijk je werkelijk je ogen uit. Zo is de prachtige preekstoel van Pieter Valckx een imposant stukje houtsnijwerk.

Tip: 

Ben je toevallig op zaterdag in de buurt? Sla dan het hoekje om en wandel binnen in de wondere wereld van de Koninklijke Manufactuur De Wit. Hier herstellen restaurateurs met de hand wandtapijten uit de hele wereld, in opdracht van belangrijke musea en verzamelaars. Leuk weetje uit de kantlijn: dit gebouw huisvestte vroeger de refugie van de abdij van Tongerlo. Kloosterlingen vonden hier een veilig onderkomen in roerige tijden.

Tip:

Jelas het al eerder, de culinaire route ‘Mond vol Mechelen’ bracht twaalf Mechelse smaakmakers samen, om lekkers van nu te bereiden met ingrediënten uit de Bourgondische keuken. Zo maakt De Zotte Morgen speculaas - en niet zomaar de eerste de beste. De ambachtelijke bakkerij gebruikt het favoriete recept van Margareta van Oostenrijk. Bij de Broodbroeders smul je dan weer van peperkoek à la renaissance. Dat wil zeggen: met rogge, appel-perenstroop en een 16de eeuwse, geheime kruidenmengeling.

Van de Begijnhofkerk naar brouwerij het Anker

De barokke Begijnhofkerk van Mechelen is niet alleen aan de buitenkant een pareltje. Ook het interieur - getekend: Pieter Huyssens, Jacques Franckaert en Lucas Faydherbe - loont de moeite, net als de rijke schilderijencollectie.

Tip: 

Zin in een schilderachtig kiekje? Welkom in het Groot Begijnhof, een van de meest pittoreske plekjes van Mechelen. Al sinds de 13de eeuw is dit de thuishaven van de begijnen. De Begijnen leefden sober en wilden zo weinig mogelijk afleiding in hun leven. Maar binnen hun gemeenschap zaten ze niet stil. De Begijnen brouwden zelfs bier. . Dat laatste gebeurt hier nog steeds, in stadsbrouwerij Het Anker. De geboorteplek van de beroemde GoudenCarolus is jouw bezoekje meer dan waard.

Tip: 

Het Anker is ook start- en aankomstplek van het rondje Mechelen-Boom. Het is zalig fietsen op de autovrije jaagpaden langs de Dijle, Nete, Zenne en Rupel. Door de vele restaurants en cafeetjes onderweg hoef je geen honger en dorst te lijden. Je begrijpt meteen: deze route kreeg niet toevallig het keurmerk van Flanders' Finest Fietsroutes.

Tip: 

Wie Het Anker zegt, zegt ook Batteliek. Deze microbrouwerij, microstokerij en limonaderij - gehuisvest in een voormalige kerk in Battel, op een boogscheut van Mechelen - is eveneens een pleisterplaats op de culinaire route ‘Mond vol Mechelen’. Je bent hier welkom voor een heerlijk glas Mechelse Felle, een biertje met wortels die teruggaan tot de 16de eeuw!